De postcode wordt als onderdeel van het adres ontsloten via de Basisregistratie Adressen en Gebouwen (BAG). Daarmee kan iedereen vrij gebruik maken van alle beschikbare adresgegevens van gebouwen in Nederland.  

Postcodes zijn van oudsher in beheer bij PostNL. Om de stabiliteit en continuïteit van de postcode te garanderen bestaat er een convenant tussen de Staat der Nederlanden en PostNL. De postcode is niet alleen van groot belang voor het sorteren en bezorgen van post en pakketten, maar ook - in combinatie met huisnummer - voor bedrijven en overheden een belangrijke identificatiecode. Het is dus belangrijk dat nieuwe adressen snel een postcode krijgen. Om dit gemakkelijker te maken wordt er in het nieuwe convenant anders omgegaan met het woonplaatsbeginsel. Bij nieuwbouw kennen gemeenten adressen toe en registreert deze in de BAG. PostNL kent postcodes toe aan adressen en levert deze gegevens terug aan de gemeenten. Als er geen krapte is in de beschikbare postcodes, kunnen deze codes snel gegenereerd worden en worden toegekend aan een adres.   

Het belang van een postcode-convenant 

PostNL is de bronhouder van de postcodes, en de gemeenten zijn de bronhouders van de BAG. Dat betekent dat PostNL de postcodes toekent aan adressen en deze gegevens teruglevert aan de gemeenten die de postcodes in de BAG opnemen. Om de kwaliteit en stabiliteit van postcodes te waarborgen, zijn duidelijke spelregels nodig voor de samenwerking tussen PostNL en de overheden (via de Staat der Nederlanden). Deze spelregels zijn vastgelegd in het convenant over postcodes, dat in 2024 in gaat, als opvolger van het huidige convenant. 

Het Convenant is ondertekend door minister de Jonge (BZK) namens de overheid en door mevr. Verhagen en dhr. Berendsen namens de Raad van Bestuur van PostNL. De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) en het BAG Bronhouders en Afnemersoverleg (BAG BAO) ondersteunen de inhoud van het convenant. 

Het convenant inzake postcodes is 17 januari 2024 gepubliceerd in de Staatscourant.