3DBAG geactualiseerd: ‘Een cruciale bouwsteen voor 3D-oplossingen’

24-03-2025

Om goed afgewogen beslissingen te kunnen nemen over opgaven als klimaatadaptatie, duurzame energie en woningbouw, is het essentieel om Nederland in 3D te kunnen bekijken. De open dataset 3DBAG helpt daarbij. Dit is een een up-to-date landsdekkende dataset met 3D gebouwmodellen van Nederland.

De makers van de 3DBAG vertellen over de waarde van deze dataset.

In de 3DBAG worden alle 10 miljoen gebouwen in Nederland in 3D gemodelleerd. De dataset is automatisch gegenereerd op basis van open data zoals de Basisregistratie Adressen en Gebouwen (BAG) en het Actueel Hoogtebestand Nederland (AHN). 3DBAG biedt gedetailleerde dakstructuren en aanvullende attributen als dakhellingen, gebouwhoogten en volumes.

Dit jaar worden belangrijke updates verwacht, waaronder ondersteuning voor het IFC-formaat - een bestandsformaat voor het uitwisselen en delen van specifieke BIM-informatie - populair in de bouwwereld. Daarnaast wordt de viewer bijgewerkt en kunnen gebruikers nog makkelijker met lokale datasets werken.

In de toekomst zouden mogelijk ook lokale overheden hun eigen, actuelere hoogtedata kunnen toevoegen aan de 3DBAG.

Toepassingen en praktische voorbeelden

"De 3DBAG is uitgegroeid tot een cruciale bouwsteen voor 3D-oplossingen zoals digitale tweelingen en energieanalyses”, aldus Jantien Stoter (TU Delft en Geonovum). De toepassingsmogelijkheden van de 3DBAG zijn divers. “We zien steeds meer toepassingen ontstaan, zoals het bepalen van het aantal zonnepanelen en mogelijkheden voor groene daken. De potentie is enorm.”

Enekele andere toepassingen zijn:

  • Energieanalyses: Berekening van warmteverlies en potentieel voor zonne-energie.
  • Geluidssimulaties: Geluidsmodellen maken gebruik van eenvoudige 3D-modellen om geluidsoverdracht inzichtelijk te maken.
  • Luchtstroomsimulaties: voor bijvoorbeeld het inzichtelijk maken van de verspreiding van vervuilende stoffen door de lucht
  • Stadsontwikkeling en Digital Twins: Gemeente Zwolle gebruikt de 3DBAG in haar digitale tweeling voor visualisaties en analyses van nieuwe bouwprojecten.

Automatische reconstructie en actuele data

Ravi Peters van het softwarebedrijf 3DGI (spin-off van de onderzoeks groep aan de TU Delft): "We combineren puntenwolken verkregen vanuit vliegtuigen door middel van laser altimetrie (AHN) met de gebouwcontouren uit de reguliere BAG om gedetailleerde 3D-modellen te creëren. Een van de grootste uitdagingen bij de automatische verwerking zijn gaten in de puntenwolk die kunnen ontstaan tijdens de inwinning door bijvoorbeeld reflecterende oppervlaktes of schaduweffecten”.

Daarom gebruikt 3DBAG een slim selectie-algoritme dat automatisch bepaalt welke versie van de AHN puntenwolk voor elk gebouw het beste resultaat geeft. Hierbij kan dan worden teruggevallen op een oudere AHN versie mits een gebouw in de tussentijd niet veranderd is. Een andere uitdaging is de actualiteit van de hoogtegegevens; deze puntenwolken zijn soms enkele jaren oud. Desondanks groeit het gebruik snel met meer dan 850.000 webservice-bevragingen per maand.

Interactie met gebruikers en ontwikkelaars

In samenwerking met diverse overheidspartijen, waaronder RVO, RIVM, het Kadaster, het Waterschapshuis, Geonovum en gemeenten Amsterdam en Utrecht, is vorig jaar het 3DBAG Innovatieplatform opgericht.  Stoter: “Dit platform zet zich in voor een stabiele toekomst van de 3DBAG, organiseert gebruikersbijeenkomsten en stimuleert verdere innovatie van de 3DBAG via open source softwareontwikkeling. Alle software die wij ontwikkeld hebben voor de 3DBAG is namelijk open source, dit betekent dat iedereen in principe zelf de 3DBAG data kan reproduceren met eigen bron data. Hiermee willen we ontwikkelaars en onderzoekers uit binnen- en buitenland aanmoedigen om de software zelf uit te proberen. Eventuele verbeteringen aan de software en andere inzichten die hieruit voortvloeien kunnen ook weer voor onze 3DBAG dataset gebruikt worden.”

Zicht op Nederland – Datafundament

Verschillende projecten in het land voeren pilots uit met het vastleggen en ontsluiten van 3D-informatie, waaronder 3DBAG. Doel is om gezamenlijk te zorgen dat deze informatie in samenhang ontsloten en gebruikt kan worden. Om te voorkomen dat iedereen eigen 3D-eilanden creëert, moeten er afspraken komen over 3D. Hiervoor is ons programma Zicht op Nederland-Datafundament verantwoordelijk.

Meer weten?

Bekijk de 3DBAG zelf via https://3dbag.nl, waar je direct gebouwen kunt visualiseren, bevragen en data downloaden in verschillende bestandsformaten. 

Bekijk ook

 
 
 
Cookie-instellingen